پیام دکتر محمد نبی محمدی به مناسبت روز ملی و هفته اطلاع رسانی مبارزه با بیماری های مشترک انسان و حیوان
در سیر تاریخ همیشه انسان به حیوانات به عنوان منبع مواد غذایی ، حمل و نقل، کار و یار وابسته بوده است .با وجود این، انواع بی شمار حیوانات نیز منشأ انتقال بیماری های ویروسی، باکتریایی و انگلی با انتقال به راه های مختلف منجمله تماس مستقیم یا آلودگی آب، به انسان میباشند. این بیماریها زئونوز یا بیماری های مشترک انسان و حیوان نامیده می شوند.
در عصر حاضر بهداشت و درمان در کنترل یا ریشهکنی بیماریهای اختصاصی انسان مانند آبله، دیفتری، وبا و ... به علت فقدان منبع یا میزبان حیوانی در این قبیل بیماریها به موفقیت دست یافته است اما ریشهکنی بیماریهایی که ویژگی مشترک بین انسان و حیوان و یا بیماریهای قابل انتقال به انسان را دارند به دلیل تنوع زیستی، آب و هوایی، جغرافیایی و ... بسیار مشکل است. بیماریهایی مانند هاری، بروسلوز، توکسوپلاسموز، سل و لپتوسپیروز از یک طرف و بیماریهایی نوظهور مانند جنون گاوی، تبخونریزیدهنده، آنفلوانزای فوق حاد پرندگان از طرف دیگر شرایط تهدیدآمیزی را فراهم آورده است.
پیشگیری، مبارزه و درمان این بیماریها سالیانه هزینههای هنگفتی را بر کشورها تحمیل میکند، چه بسا در مواردی خسارات جانی و مالی این بیماریها معادل وقوع یک زلزله یا جنگ ویرانگر است.
بر اساس گزارش های سازمان بهداشت جهانی از میان یک هزار و ۷۰۹ عامل بیماری زا ، ۸۳۲ عامل یعنی ۴۹ درصد آنها از طریق حیوانات به انسان منتقل می شوند.
گزارش های موجود در کشور نشان می دهد فرآورده های لبنی و گوشت آلوده، شایع ترین مواد غذایی هستند که موجب ابتلا انسان به این بیماری هایی نظیر تب مالت، سیاه زخم، بیماری های انگلی و ... می شوند.
شهرستان گراش با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی خود از بروز بیماری های مشترک انسان و حیوان مستثنا نبوده و سالیانه مواردی از بیماری هایی مانند سالک، تب مالت، سیاه زخم، موارد حیوان گزیدگی و تب کریمه کنگو توسط مرکز بهداشت شهرستان شناسایی و درمان شده است.
۱۳ تیرماه به عنوان "روز ملی مهار بیماری های مشترک انسان و حیوان" نام گذاری شده است ، روزی که اهمیت پیشگیری، مهار و مبارزه با ۴۹ درصد بیماریهای عفونی زئونوز انسانی و ۷۵ درصد بیماریهای نوپدید و بازپدید جوامع بشری و جمعیتهای دامی همچون سارس، جنون گاوی، آنفلوآنزای پرندگان و غیره را بیش از پیش برای سیاستگذاران کشوری به ویژه مسوولان روشن میسازد.
هر چند بیماری های مشترک انسان و حیوان از ابتدای زندگی بشر بر کره خاکی وجود داشته ا ند، اما در سال های اخیر اهمیت دو چندانی پیدا کرده و امروز نه تنها از لحاظ بهداشت و سلامت ، بلکه از نظر اقتصادی و سیاست بین الملل نیز جایگاه خاصی دارند.در دهه های اخیر تقریبا تمام بیماری های نو ظهور و جنجالی جامعه بشری در این گروه قرار گرفته اند و اعلام حضور هر یک از آن ها در یک کشور مشکلات بسیاری را برای دولت مردان ایجاد کرده که عواقب و تبعات بسیاری نیز بر جای گذارده وخواهد گذاشت . سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان هزینه از سوی وزارت بهداشت برای بیمار یهای مشترک بین انسان و حیوان صرف میشود و هنوز هم بیمار یهای مشترک بین انسان و حیوان یکی از مشکلات نظام سلامت به شمار میرود و در سال های اخیر شاهد افزایش میزان بروز برخی از این بیماریها مانند سالک، تب مالت و حیوان گزیدگی در مناطق مختلف کشور هستیم. کنترل برخی از بیماری های مشترک بین انسان و حیوان کار دشوار و طاقت فرسایی است که نیازمند همکاری تمام سازمان هاست.
در پایان به پاسداشت روز جهانی زئونوزها (۱۳ تیر ماه) و هفته اطلاعرسانی بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان،ضمن تقدیر و تشکر از کلیه فعالین حوزه سلامت خواهان تقویت آموزش و اطلاع رسانی جهت گروههای هدف به عنوان اساس کار پیشگیری ، کنترل و درمان موارد بیماری ها و همکاری های بین بحشی و برون سازمانی شهرستان بوده و دست در دست هم برای مهار بیماریهای قابل انتقال بین حیوان و انسان تلاش کنیم تا بتوانیم نیازهای تغذیهای افراد جامعه را تامین و سلامت آنها را تضمین نماییم.
دکتر محمد نبی محمدی
معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گراش